Przepisy prawa rodzinnego przewidują zasadę równych udziłów w majątku małżeńskim. Dzieje się tak pomimo tego, iż czasami jedno z małżonków bardziej przyczynia się do powstania majątku np. osiąga wyższe dochody.
Równe udziały w majątku zostaną ustalone przez Sąd również wtedy, gdy jedno z małżonków nie pracuje, a zajmuje się prowadzeniem domu lub opieką nad dziećmi. Ważne przy tym jest ustalenie, że taki stan wynika z obopólnych ustaleń małżonków lub jest ze względu na okoliczności uzasadniony.
Założenie równych udziaółw opiera się na więzach osobistych i gospodarczych pomiędzy małżonkami oraz obowiązku wzajemnej pomocy. U podstaw przepisu art. 42 ? 3 krio leży wiec założenie, że w małżeństwie prawidłowo funkcjonującym usprawiedliwione są równe udziały, nawet gdyby małżonkowie przyczynili się do jego powstania w różnym stopniu.
Jak wynika jednak z treści art. 42 ? 2 krio, z ważnych powodów, każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziaółw w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania majątku. Powyższy przepis określa dwie przesłanki ustalenia nierównych udziałów – niejednakowy sposób przyczynienia się małżonków do powstania majątku oraz “ważne powody”.
Przez przyczynienie się małzonków do powstania majątku wspólnego rozumieć należy nie tylko działania małżonków, prowadzące bezpośrednio do powiększenia majątku, ale także całakształt starań o założoną przez zawarcie związku małżeńskiego rodzinę i zaspokojenie jej potrzeb. W literaturze przedmiotu podnosi się, że przez ważne powody rozumieć należy natomiast przede wszystkim względy natury etycznej, które sprawiają, że w danych okolicznościach równość udziałów w majątku wspólnym kolidowałaby wyraźnie z zasadami współycia społecznego, np. gdy jeden z małżonków rażąco naruszał obowiązki wobec rodziny bądź doprowadził do zawinionego rozkładu pożycia (Małżeńskie prawo majątkowe, pod red. Jacka Ignaszewskiego, s. 130-132).
Zdaniem Sądu Najwyższego przy ocenie “ważnych powodów” należy mieć na względzie zatem całokształt postępowania małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej w zakresie wykonywania ciążących na nich obowiązków względem rodziny, która przez swój zwiążek założyli (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 października 1974 r. III CRN 190/74, niepublikowane).
[fb_button]
Magdalena Kramkowska-Rysiewicz